کاخ‎های نصرت الله خان ( سردار امجد ) تالش یکی از جاذبه‌های گردشگری استان گیلان و شهر تالش است که با نام عمارت‌های زمستانی (قشلاقی) و تابستانی (ییلاقی) نیز شناخته می‌شوند. سردار امجد از رجال سیاسی دوره‌ی قاجار است که این عمارت‌ها را بنا نهاده است. در این مقاله برآنیم تا از دید و نگاه ویلارابط نخستین سایت رزرو و اجاره در ایران این عمارت‌ها را معرفی کنیم.

سردار امجد از اواسط دوره ناصرالدین شاه قاجار تا انقلاب مشروطه حاکم کرگان رود (تالش مرکزی) بود و از قدرت و نفوذ زیادی در منطقه تالش برخوردار بود و برای قدرت‌نمایی و تدارک مکانی مناسب برای پذیرایی از بزرگان و درباریان قاجار تصمیم به ساخت دو بنا می‌گیرد. کاخ ییلاقی که واقع در تالش(هشتپر) و منطقه ییلاقی آقولر(نوعه دی) است و در عکس فوق مشاهده می‌فرمایید و کاخ زمستانی اطاقسرا که در میدان مرکزی تالش بنا شده و در پست‌های بعدی به آن خواهیم پرداخت.

هر بنا یک حکایت

بسیاری از عمارت‌ها و بناهای تاریخی که امروزه از گذشتگان برجای مانده‌اند به امر فرماند‌‌هان، حاکمان و برخی رجال سیاسی ساخته شده‌اند. این بناها علاوه بر جذابیت‌های بصری بیانگر نوع تفکر و برخی موضوعات تاریخی، فرهنگی و اجتماعی دوره‌ی خود هستند. کاخ‎های نصرت الله خان (سردار امجد)تالش از بناهای تاریخی دوره‌ی قاجار و نمونه‌ای از این عمارت‎ها هستند که در ادامه به شرح آن‌ها می‌پردازیم.

کاخ قشلاقی (زمستانی)

یکی از کاخ‎های نصرت الله خان (سردار امجد)تالش، کاخ قشلاقی (زمستانی) است که نصرت الله خان حاکم کرگانرود تالش برای نمایش قدرت خود در منطقه و نیز پذیرایی از حکما و افراد دربار قاجار دستور ساختش را صادر کرد. این بنا که از کاخ‎های نصرت الله خان (سردار امجد)تالش است به عنوان بزرگ‌ترین بنای آجری در غرب استان گیلان شناخته شده و در طول بیست و پنج سال ساخته و تکمیل شده است. کاخ قشلاقی(زمستانی) از کاخ‎های نصرت الله خان (سردار امجد)تالش در سال ۱۳۸۴ در فهرست آثار فرهنگی و ملی به ثبت رسیده و قرار است به‌ زودی به موزه‌ی دفاع مقدس و فرهنگ و هنر غرب تالش تبدیل شود. برای احداث این بنا که نام آن در گذشته «اتاقسرا» بوده است از بهترین مواد و مصالح ساختمانی مثل سنگ‌های ارتفاعات ییلاقی تالش استفاده شده است. این کاخ  با رنگ آبی به کار رفته در نمای بیرونی آن، طاق‌ها و درگاه‌های هلالی یکی از زیباترین و متفاوت‌ترین ساختمان‌های تاریخی است که در قسمت غربی میدان اصلی شهر تالش قرار دارد.

کاخ قشلاقی (زمستانی) سردار امجد

کاخ ییلاقی(تابستانی)

نصرت الله خان معروف به سردار امجد در روستای آق اولر تالش کاخ ییلاقی خود را در دو طبقه بنا کرده است. کاخ ییلاقی آق اولر یکی از کاخ‎های نصرت الله خان (سردار امجد)تالش است که در سال  1378به ثبت ملی رسیده و در بین آثار گردشگری تالش از جایگاه ویژه‌ای برخوردار شده است تا آنجا که میراث فرهنگی تالش پایگاه خود را در آن بنا نهاده است. ساختمان این عمارت ییلاقی از کاخ‎های نصرت الله خان (سردار امجد)تالش در سه قسمت خان‌نشین (محل حضور خان و نزدیکان وی)، قراول‌خانه (محل حضور نظامیان) و اصطبل احداث شده است. این عمارت‌ به‌عنوان میراث گذشتگان یکی از جاذبه‌های گردشگری و فرهنگی استان گیلان است که در دل منطقه‌ای ییلاقی و جذاب جای گرفته است.  

کاخ ییلاقی(تابستانی) سردار امجد

همراه با ویلارابط در کاخ‎های نصرت الله خان (سردار امجد)تالش

ویلارابط نخستین سایت رزرو و اجاره در ایران با خدمات پشتیبانی آنلاین، اجاره‌ی ویلا در تالش، اجرای تورهای گردشگری یک روزه همراه شما برای بازدید از جاذبه‌های گردشگری استان گیلان از جمله کاخ‎های نصرت الله خان (سردار امجد)تالش خواهد بود.

تابستانی آق اولر در ۳۲ کیلومتری غرب شهر تالش (هشتپر) و محل استقرار پایگاه پژوهشی و حفاظتی میراث فرهنگی تخلیه شد.

تخلیه این مکان به دلیل اجرای حکم دادگستری تالش مبنی بر محکومیت اداره میراث فرهنگی صورت می گیرد. تعدادی از وارثین نصرت اله خان عمیدالسلطنه ملقب به سردار امجد از میراث فرهنگی به دلیل تصرف زمینها و ملک اجدادی شکایت کرده اند که منجر به صدور رای محکومیت این سازمان دولتی از سوی دادگستری و پرداخت جرمیه شد.

سازمان میراث فرهنگی درحالی مجبور به تخلیه شده که این کاخ ها که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده شده است. همچنین یکی از ساختمان های این محوطه بازسازی و به پایگاه پژوهشی و حفاظتی آق اولر تبدیل شد. تخلیه پایگاه آق اولر به معنی پایان حفاظت از بزرگترین گورستان عصر آهن کشور نیز هست. با این کار عملا حفاران غیرمجاز با فرغون، بیل و کلنگ به جان این گورستان خواهند افتاد و باید گفت تیر خلاص به ۱۶ سال کار پژوهشی و حفاظتی زده می شود درحالیکه هنوز هیچ مکانی برای استقرار یگان حفاظت در این منطقه در نظر گرفته نشده است.
این کاخ تا پایان دوره پهلوی در اختیار هلاکو رامبد از نوادگان سردار امجد و از مقامات حکومت پهلوی قرار داشت. هلاکو رامبد فرزند محمدحسین خان سالار اسعد و نوه سردار امجد به عنوان یکی از رجال دوره پهلوی ۵ دوره متوالی نمایندگی تالش در مجلس شورای ملی را عهده دار بود و بعدها به وزارت دربار نیز دست یافت.

کاخهایی از این دست که متعلق به وابستگان این حکومت بودند با حکم دادگاه های انقلاب مصادره و در اختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفتند. حال در چنین وضعیتی که دست میراث فرهنگی از همه جا کوتاه شده است باید اندیشید چه اقدام قانونی برای بازپس گیری این مکان میتوان انجام داد.

بانی این کاخ نصرت اله خان فرزند فرج اله، متولد ۱۲۶۶ در کرگان رود بود. وی در طول مدت حکومت خود ۳ کاخ بنا کرد که ساخت آنها ۲۵ سال به طول انجامید. کاخ اتاق سرا در شهر تالش(ریک) و ۲کاخ ییلاق آق اولر (نوئه ده) با باج و بیگاری تمام مردم اعم از کدخدا، رعایا، زنان و کودکان بنا شد و در طول مدت ساخت آنها تعداد زیادی از افراد کشته، دچار معلولیت جسمی شده و یا کتک خوردند. کاخ های تابستانی آق اولر با سنگهای معدن تلوبند در ارتفاعات تالش ساخته شدند و برای حمل آنها هر خانواده باید تعدادی قطعات سنگ را به محل ساخت حمل میکرد