زبان مردم گیلان در بخش­های زیادی فارسی اما با گویش­های متفاوت است،  مانند افرادی که به گویش گیلکی، تالشی و دیلمی صحبت می­کنند. اما در برخی نقاط، زبان­های کولی هندی و ترکی نیز وجود دارد. به طور کلی گویش محلی استان گیلان در هر شهر و روستا می­تواند متفاوت باشد. حتی گاهی افراد گویش یکسانی دارند اما با لهجه­های مختلفی صحبت می­کنند که همگی زیبا هستند.

زبان مردم گیلان ، از گویش گیلکی تا هندی و آذربایجانی

بسیاری از ما درباره گویش گیلکی شنیده­ایم. اما در حقیقت زبان مردم گیلان تنها به گویش گیلکی محدود نمی­شود. گیلان یکی از قدیمی­ترین مناطق ایران است که در شهرهای مختلف آن می­توان گویش­های متنوعی یافت. در واقع نوع گویش مردم گیلان به دو دسته ایرانی و غیرایرانی تقسیم می­شود. که هر کدام از این دسته­ها نیز خود گویش­های متفاوتی را در بر می­گیرند. به همین دلیل است که احتمالاً گویش محلی گیلان در تالش با گویش مردم لنگرود یکسان نیست.

آشنایی با گویش و زبان مردم گیلان

در این بخش از مطلب به معرفی گویش­های فارسی و غیر فارسی اهالی گیلان خواهیم پرداخت.

فارسی زبان­ها

گویش آن دسته از مردم شریف و اصیل گیلان که به زبان فارسی صحبت می­کنند در گروه­های گیلکی، دیلمی، تالشی و … قرار می­گیرد. از این میان احتمالاً گویش گیلکی به عنوان گویش محلی استان گیلان شهرت بیشتری دارد و جالب است بدانید این گویش قدیمی­ترین گویش در ایران محسوب می­شود که هنوز از بین نرفته است. البته در کنار تمام این گویش­های فارسی، لهجه­های مردم شهرهای مختلف نیز با هم تفاوت­هایی دارد. برای مثال ممکن است نوع گویش و زبان مرد م گیلان در دو شهر گیلکی باشد اما لهجه­های مختلفی داشته باشند. به همین دلیل است که بسیاری از غیرگیلانی­ها ممکن است فکر کنند زبانهای محلی استان گیلان بسیار متنوع است، در صورتیکه گاهی تفاوت در لهجه است نه در زبان.

غیرفارسی زبان­ها

برخی از گویش­ها یا زبان­های دیگری که در برخی نقاط گیلان شنیده می­شوند، فارسی نیستند مانند گویش کولی­های هندی و همچنین زبان ترکی آذربایجانی. البته به طور کلی باید به این نکته اشاره داشت که به دلیل ورود مسافران بسیار به شهرهای گیلان، سیاست­های آموزش و پرورش و … متأسفانه گویش محلی و زبان مردم گیلان به مرور در حال از بین رفتن است. به طوری که شاید در بیشتر مناطق کودکان و نوجوانان بیشتر به زبان فارسی و بدون گویش محلی صحبت می­کنند.

پیشنهاد می­کنیم در سفر بعدی خود به استان سرسبز و قدیمی گیلان از شهرهای و روستاهای متنوعی دیدن کنید و به لهجه­های محلی زیبا و گویش­های متفاوت اهالی، دقت داشته باشید. بدون شک وجود این همه تنوع و البته زیبایی در زبان مردم گیلان برای شما جالب خواهد بود. می­توانید برای رزرو ویلا شمال نیز از سایت ویلا رابط کمک بگیرید تا برای پیدا کردن محل اسکان مناسب دچار دردسر نشوید.

گویش مردم سیاهکل و اشکورات گالشی هست و مردمان این خطه به خود گالش و به زبانشان گالشی میگویند هرچند برخی روستاهای شیاهکل از لفظ دیلمانی و کلایی و ییلاقی و کوهی استفاده میکنند.
گویش مردم رودبار تاتی است و مردم این ناحیه به خود تات میگویند و به زبانشان تاتی میگویند.
گویش مردم عمارلو کردی هست و گویش مردم رضوانشهر و تالش و ماسال و بخش هایی از فومن و شفت تالشی هست.
گویش مردم رودسر تا فومن گیلکی هست ولی گیلکی فومن با گیلکی رودسر بسیار متفاوت هست و بسیاری از رودسری ها و فومن مجبورند به زبان فارسی با هم ارتباط برقرار کنند.
گویش مردم انزلی ترکی و گیلکی هست. گویش مردم آستارا و منجیل ترکی هست.
اکثر مردم گیلان ترجیح میدهند به زبان فارسی صحبت کنند.