راهنمای سفر به محمودآباد ، مازندران استان سرسبز و چشم‌نواز شمال ایران، با طبیعت بی‌نظیر و آب و هوای معتدل خود در نوار ساحلی جنوب دریای خزر آرام گرفته است. این استان که در بخش طبیعت‌گردی، قطب گردشگری کشور به شمار می‌رود، هر ساله پذیرای نزدیک به دوازده میلیون نفر گردشگر داخلی و ده‌ها هزار توریست خارجی است که به ویژه در ایام نوروز به این استان سفر می‌کنند.

۳۳۸ کیلومتر نوار ساحلی دریای خزر، دامنه‌های جنگلی و کوهستانی، رودخانه‌های پرآب، چشمه‌های آب‌معدنی پرشمار، آبشارها، غارها و بیش از ۸۰۰ اثر تاریخی و فرهنگی ثبت‌شده در این استان باعث می‌شود تا حتی نگاهی گذرا به جاذبه‌های گردشگری آن در مجال یک مطلب امکان‌پذیر نباشد. از این رو در بخش اول راهنمای سفر به مازندران، پس از نگاهی به موقعیت جغرافیایی و راه‌های دسترسی به این استان، به معرفی اجمالی شهرستان‌های ساری، نور و آمل می‌پردازیم و مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهرستان‌ها را به شما همراهان کجارو معرفی می‌کنیم.

مسیرهای دسترسی به استان مازندران

مسیر اول

از مسیر تهران قسمت شرق این شهر (که اتوبان بسیج نام دارد) را طی کرده و به طرف آبعلی و جاده دماوند برانید پس از طی شهرهای پردیس و رودهن و بومهن مسیر دوراهه می‌شود که اگر از سمت راست به سمت دماوند و فیروزکوه برانید از طریق جاده زیبای فیروزکوه به قائم‌شهر رسیده و از آنجا به ساری یا بابل می‌توانید ادامه مسیر دهید.

• 

دیدنی‌های این مسیر

• تنگه واشی کجاست؟
• تنگه واشی؛ آشنایی با مقاصد تورهای طبیعت گردی ایران

شهرهای زیبای دماوند و فیروزکوه جاذبه‌های خاص خود را دارند و در فیروزکوه روستای جلیزجند و آبشار ساواشی و تنگه واشی را می‌توانید ببینید همچنین دیدار از روستای بادرود هم خالی از لطف نیست.

در ادامه مسیر پل شگرف ورسک در روستای ورسک و درست در کنار جاده و نیز در ادامه کلیسای کوچکی در کنار جاده را می‌توانید ببینید و بعد از آن به سوادکوه و آلاشت و پل سفید می‌رسید که مسیری بسیار سرسبز و زیبا است. در قائم‌شهر چنانچه قصد دیدار از ساری را دارید می‌توانید مسیر را به سمت راست رانده و در ادامه به گرگان برسید. اما از قائم‌شهر به سمت مسیر چپ راهی بابل و بابلسر و محمودآباد می‌شوید. 

 مسیر دوم

• 

از مسیر شماره یک اگر بعد از بومهن سمت چپ را انتخاب کنید به امامزاده هاشم می‌رسید و مسیر موسوم به جاده هراز را در پیش دارید که البته نزدیک‌ترین مسیر برای رسیدن به شمال کشور همین مسیر است.

بعد از امامزاده هاشم که درست در بلندترین مسیر جاده قرار دارد راه سرازیری را در پیش دارید که چشم‌انداز زیبای قله رفیع دماوند را در مسیر جاده می‌توانید به تماشا بنشینید. این مسیر (از تهران تا آمل) حدود ۲۰۰ کیلومتر است.

پس از آمل به محمودآباد می‌رسید که اولین شهر ساحلی و توریستی در این مسیر است. امتداد جاده محمودآباد به راست، راه رسیدن به بابلسر و بابل را ترسیم می‌کند و در سمت چپ راه رسیدن به نور و نوشهر و چالوس.

مسیر سوم

• 

مسیر تهران به سمت کرج را در پیش گرفته و از ابتدای کرج، جاده چالوس را در پیش می‌گیرید. جاده چالوس یکی از زیباترین جاده‌های کشور است. وجود سفره‌خانه‌های زیبای کنار جاده‌ای در مسیر از سد کرج تا آسارا و بالاتر راه استراحت را هموارتر می‌کند. از آنجا که حدود ۲۱۳ کیلومتر (از کرج تا چالوس) مسیر را در پیش دارید می‌توانید به چالوس برسید.

اگر خواهان تماشای شهر زیبای کلاردشت هستید نرسیده به چالوس از شهر مرزن‌آباد مسیر انحرافی به چپ را در پیش گرفته و بعد از طی ۴۰ دقیقه مسیر به کلاردشت زیبا می‌رسید. برای رفتن به چالوس باید مسیر کلاردشت تا مرزن‌آباد را برگردید. از چالوس می‌توانید به سمت نمک‌آبرود و تنکابن و رامسر ادامه مسیر دهید.

مسیر هوایی

چهار فرودگاه دشت ناز ساری، نوشهر، بیشه کلا بابلسر و رامسر ارتباط هوایی این استان را با بقیه نقاط کشور برقرار ساخته است.

راه‌آهن

راه‌آهن شمال یکی از انشعابات اصلی راه‌آهن سراسری کشور از این استان عبور کرده و بسیاری از شهرها را در مسیر خود به یکدیگر متصل می‌کند.

هزینه اقامت

• هتل های استان مازندران

هزینه اقامت در استان مازندران، از هیچ معیار خاصی تبعیت نمی‌کند و یک شب اقامت در این استان بسته به اینکه در چه زمانی به این استان سفر کنید یا در چه محلی اقامت کنید، از چند ده تا چند صد هزار تومان برای یک شب متغیر است. بسته به سلیقه و امکانات مالی شما می‌توانید هتل، مهمانسرا، خانه محلی یا چادر را برای اقامت برگزینید. به یاد داشته باشید، به همراه داشتن چادر در سفر به این استان، هیچ‌گاه به ضرر شما نخواهد شد. اگر هم خواستید می‌توانید در اتاق خانه‌های روستایی منطقه بمانید البته باید خودتان با صاحب‌خانه بر سر قیمت به توافق برسید.

سوغات مازندران

• 

در میان‌ صنایع دستی استان‌ مازندران‌، روسری و لباس‌های ابریشمی، نمد و محصولات‌ حصیری و چوبی از شهرت بیشتری‌ برخوردارند و به‌عنوان‌ سوغاتی‌ مورد توجه‌ سیاحان‌ داخلی‌ و خارجی‌ قرار می‌گیرند. محصولات صنایع دستی معمولاً در قسمت‌های ورودی و خروجی‌ شهرهای استان‌ عرضه‌ می‌شود و منظره‌ جالبی‌ را به وجود می‌آورد.

ساری 

شهرستان ساری به‌عنوان مرکز استان مازندران دارای اماکن دیدنی و جاذبه‌های مختلف تاریخی و طبیعی است. مجموعه اقامتی سد شهید رجایی، هتل اسرم، بادله، هتل ساحل نارنج و سالاردره از مهم‌ترین مراکز اقامتی ساری به شمار می‌روند.

بیشتر بخوانید:

• دیدنی های ساری، از دریاچه چورت تا چشمه های باداب سورت

 سد سلیمان تنگه

در اطراف سد سلیمان تنگه به‌وسیله بخش خصوصی امکانات تفریحی مناسبی برای اقامت و گردش روی آب ایجاد شده است که با توجه به عظمت سد، زیبایی دریاچه و فضای دلپذیر اطراف آن در حال حاضر یکی از زیباترین چشم‌اندازهای مازندران محسوب می‌شود و از قابلیت فوق‌العاده‌ای برای جذب گردشگر برخوردار است. 

اقامت شبانه در کنار رودخانه زلال با صدا و آهنگ دلنواز اوقات خوشی را فراهم می‌کند، بازدید از تاج سد با گرفتن بلیت در روزها ممکن بوده، همچنین امکانات قایقرانی و اسکی برای استفاده گردشگران آماده شده است.

امکانات رفاهی و تفریحی

• متل – رستوران – سرویس بهداشتی
• دهکده آرامش – تاج سد – اسکله شیرین رود – قهوه‌خانه تلاونگ
• سد سلیمان تنگه
• نوع جاذبه: تفریحی
• قدمت (دوره تاریخی): سال ۱۳۷۹ شمسی
• زمان پیشنهادی برای سفر: تمام فصول
• موقعیت: ۴۵ کیلومتری جنوب شهرستان ساری در نزدیکی روستای افراچال

جاذبه‌های پیرامونی

• برج رسکت– آدرس : ۶۰ کیلومتری جنوب غربی ساری، روستای رسکت
• برج لاجیم – آدرس : ۲۷ کیلومتری شمال شرقی شهر زیر آب

چشمه‌های باداب سورت

آن دسته از مسافران و گردشگران که به دنبال طبیعت بکر اعم از جنگل، کوه و چشمه‌های زلال و متنوع هستند، بهتر است سری به بخش چهاردانگه شهرستان ساری بزنند، جایی که نه از شرجی هوا خبری است و نه گرمای طاقت‌فرسای تابستان.سورت به معنی شدت اثر است

چهاردانگه جایی است که در آنجا کوه و جنگل به هم می‌رسند و طبیعت بیش از همه در چشمه‌های آب سرد و گرمی که از دل کوه بیرون می‌زنند و در حاشیه جنگل آرام می‌گیرد، جلوه‌گری می‌کند.

چشمه‌های سورت که محلی‌ها از آن به‌عنوان باداب یاد می‌کنند برای این‌که آبش گازدار و درمان‌کننده بعضی از بیمارها است، یکی از صدها چشمه‌ای است که در منطقه چهاردانگه ساری گردشگران را فرا می‌خواند. سورت نیز به معنی شدت اثر است.

بیشتر بخوانید:

• باداب سورت کجاست؟
• باداب سورت‌، چشمه‌ پلکانی شگفت انگیز در ایران
• راهنمای سفر به باداب سورت؛ چشمه‌های هفت رنگ

این چشمه‌ها در روستای سورت در دهستان پشت کوه و حدفاصل روستاهای اروست و مال خواست واقع است. این چشمه‌ها از شمال به ارتفاعات و تپه‌های پوشیده از جنگل‌هایی با درختان سوزنی‌برگ می‌رسد، از جنوب مشرف به دره‌های پایین‌دست و از شرق در مجاورت ارتفاعات پوشیده از گیاهان بوته‌ای و درختچه‌ها واقع هستند.

پناهگاه حیات وحش دشت ناز و دودانگه و چهاردانگه

این منطقه کوهستانی با مساحت ۱۶,۹۰۴ هکتار در حدود ۹۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ساری، دارای گونه‌های گیاهی و جانوری بسیار متنوعی است. این منطقه از نظر ویژگی‌های بوم‌شناختی نظیر آب و هوا،‏ توپوگرافی خاک و زمین‌شناسی متنوع است. پناهگاه حیات وحش دودانگه با پارک ملی کیاسر، منطقه حفاظت‌شده پرور و منطقه حفاظت‌شده بولا هم‌مرز است.

غیر از انواع درختان و گیاهان جنگلی و مرتعی، مجموعه‌ای از گونه‌های وحوش نیز در آن وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از گوزن، شوکا، کل، بز و میش، پلنگ، خرس، گراز و انواع پرندگان به ویژه قرقاول، کبک معمولی و کبک دری که فضای جذابی به آن بخشیده‌اند.

ساحل خزر آباد (فرح‌آباد)

 مجموعه تاریخی فرح‌آباد در ۲۸ کیلومتری شمال ساری و در ورودی خزر آباد در سه کیلومتری ساحل دریای خزر قرار دارد.

این مجموعه شامل مسجد و با دیوارهای برجای‌مانده از یک کاخ سلطنتی است که به دستور شاه عباس صفوی ساخته شده و تفرجگاه ساحلی شاهان صفوی بوده، مسجد با ایوان‌های رفیع، شبستان‌ها، حجره‌ها و مناره از مهم‌ترین بناهای تاریخی مازندران در این مجموعه است.

 پناهگاه حیات وحش سمسکنده 

پناهگاه حیات وحش سمسکنده دومین پناهگاه حیات وحش شهرستان ساری است که در ۱۰ کیلومتری جنوب شرق شهر ساری واقع شده و مسیر دسترسی آن نیز از جاده بین‌المللی ساری به نکا و سپس ورود به جاده روستای سمسکنده است که در نهایت به درون این پناهگاه ختم می‌شود.

پوشش گیاهی این پناهگاه از نوع گونه‌های جنگلی و جلگه‌ای است و بخشی از آن هم مانند منطقه دشت ناز به‌عنوان زیستگاه گوزن زرد ایرانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این منطقه که از سال ۱۳۵۲ تحت حفاظت بود در سال ۱۳۵۴ به‌عنوان پناهگاه حیات وحش شناخته شد. پناهگاه حیات وحش سمسکنده با یک هزار هکتار وسعت دارای پوشش جنگلی جلگه‌ای خزری با گونه‌های شاخص بلوط، انجیلی، آزاد و توسکا است. گوزن‌های زردی که در این پناهگاه پرورش داده می‌شود به زیستگاه اصلی این‌گونه جانوری در دز و کرخه و همچنین دیگر زیستگاه‌ها چون جزیره اشک و میان کتل استان فارسانتقال داده می‌شود. شغال، گربه جنگلی، سنجاب و سمور جنگلی و گراز هم از گونه‌های پستاندار و عقاب جنگلی، جغد و کبوتر جنگلی نیز از پرندگان شاخص این منطقه به حساب می‌آید.

 از دیگر مناطق گردشگری شهرستان ساری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پارک جنگلی شهید زارع
• برج رسکت
•  مسجد جامع ساری
• خانه قدیمی کلبادی
• حمام وزیری
• امام‌زاده عباس
• برج‌سلطان‌زین‌العابدین
• آب‌ انبار میرزا مهدی
• آب انبار نو

نور

گستردگی شهرستان نور از ساحل دریا تا ارتفاعات البرز میانی، وجود تنوع آب و هوایی، رودخانه‌ها و آبشارهای طبیعی همراه با آثار تاریخی و باستانی اعتبار ویژه‌ای به این شهرستان بخشیده است.

پارک جنگلی نور

پارک جنگلی نورکه با نام موسس آن مرحوم سعیدی آشتیانی نیز نامیده می‌شود، با مساحت ۳۶۴۵ هکتار از اوایل دهه ۵۰ شمسی مورد بهره‌برداری قرار گرفته و از نظر وسعت یکی از بزرگ‌ترین پارک‌های خاورمیانه است.

این بوستان در نزدیکی کوه و دریا قرار دارد و به دلیل جذابیت‌های گردشگری و ارزش‌های طبیعی، از جمله داشتن ذخیره‌گاه ۲۷۰ هکتاری درخت سفید پلت که بومی ایران است، از بوستان‌های شاخص محسوب می‌شود.

در ابتدای ورودی غربی پارک که از جاده اصلی نور – محمودآباد جدا می‌شود، سردر زیبای سنگی با ویژگی‌های معماری و پوشش چوبی ساخته شده که دیدنی است.

امکانات رفاهی و تفریحی

• رستوران مجهز – آلاچیق‌های چوبی – پارک بازی – مسجد – زمین‌های ورزشی
• پارک جنگلی نور
• نوع جاذبه: طبیعی – تفریحی
• زمان پیشنهادی برای سفر: تمام فصول
• موقعیت: کیلومتر ۵ نور به محمودآباد در شرق نور

خانه نیما یوشیج

خانه نیما یوشیج شاعر بزرگ معاصر که آرامگاه وی نیز است با ویژگی‌های سنتی منطقه کوهستانی نور ساخته شده است. موزه نیما در خانه این شاعر نامی ایران با مساحت ۷۰۰ مترمربع افتتاح شده است. 

خانه‌ اجدادی نیما یوشیج در سال ۱۲۰۷ هجری قمری توسط پدربزرگ او ساخته شد و از سال ۱۳۶۸ در اختیار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قرار گرفت. مرمت این ساختمان از همان سال ۱۳۶۸ آغاز شد و پس از آن، در مراحل مختلف ادامه یافت.

این بنا دارای ۳ ورودی، شاه‌نشین و اتاق‌های زیادی است. خانه نیما یوشیج با داشتن آجرکاری و گچ کاری‌های زیبا از جاذبه‌های گردشگری استان مازندران به شمار می‌آید.

موزه نیما در حال حاضر با ۲۰۰ قلم شی شامل ابزار و وسایل مورد استفاده وی و خانواده‌اش در زمان حیات، اسناد و مدارک، عکس و تصاویر، دست‌نوشته‌ها، سند ازدواج و کتابخانه در محل خانه نیما افتتاح شده است.

امکانات رفاهی و تفریحی

• موزه نیما یوشیج
• نوع جاذبه: تاریخی – فرهنگی
• قدمت (دوره تاریخی): دوره قاجاریه
• زمان پیشنهادی برای سفر: تمام فصول
• ثبت در فهرست آثار ملی: به شماره ۱۸۰۲ مورخ ۱۳۷۵/۹/۱۹
• موقعیت: ۵ کیلومتری غرب بلده، روستای یوش

از دیگر جاذبه‌های گردشگری این شهرستان می‌توان موارد زیر را نام برد:

• جنگل نور
• آبگرم لاویج
• روستای بلده
• آبشار آب پری
• پارک جنگلی کشپل
• غار کهو
• روستای ناتل
• قلعه پولاد بلده
• کاخ تمیشان
• فیل سنگی
• کاروانسرای زمستانی یالرود

آمل

شهرستان آمل بیشترین تعداد جاذبه‌های گردشگری در بخش طبیعت‌گردی و آثار باستانی را در استان مازندران به خود اختصاص داده است.

 صعود به دماوند

بام ایران و سمبل مازندران و پیشخوان شهرستان آمل باشهرتی جهانی یکی از منحصربه‌فردترین جاذبه‌های طبیعی ایران به شمار می‌رود که در ۷۵ کیلومتری جنوب غربی شهر آمل در البرز مرکزی و بخش لاریجان قرار‌ دارد. مسیر دسترسی به بام ایران در کیلومتر ۷۰ آمل به تهران در آبادی پل‌مون از جاده‌ هراز جدا می‌شود که به جاده آبگرم رینه معروف است.

این جاده فرعی بعد از حدود هفت کیلومتر و با شیبی تند و عبور از ارتفاعات با پیچه‌ای متعدد به شهر رینه می‌رسد و سپس با عبور از شهر رینه به سمت غرب در مسیری که به منطقه اکوتوریستی لار و شهر پلور ختم می‌شود ادامه یافته است.

پس از طی حدود پنج کیلومتر بعد از رینه در نزدیکی محل برف‌چال از جاده رینه به پلور به سمت قله در جهت شمالی یک جاده فرعی و خاکی از جاده آسفالته مذکور جدا شده و با عبور از مسیری زیبا در میان شقایق‌های سرخ در محلی موسوم به مسجد امام زمان (عج) خاتمه می‌یابد و از این مکان کار صعود کوهنوردان آغاز می‌شود. محل مذکور در ارتفاع ۲۲۰۰ متری قرار دارد و استراحتگاه و پناهگاه بعدی نیز در ارتفاع ۴۲۰۰ متری واقع شده است. مسیر فوق‌الذکر در جبهه جنوبی قله است و علاوه بر آن کوهنوردان از جبهه‌های شمالی، جنوب‌غربی و غربی نیز به قله صعود می‌کنند.

دشت لار

• 

دشت لارو دریاچه زیبای آن در فاصله ۷۰ کیلومتری جاده‌ی هراز قرار دارد. این دشت بزرگ‌ترین دره ایران است و به همین خاطر دشت خوانده می‌شود. زیباترین مناظر بام ایران را می‌توان از دشت لار دید. چشمه‌های بسیار، لار را به سرزمین هزارچشمه و آب و هوای متغیر آن را به لار دیوانه مشهور کرده است.

پارک ملی لار که حدود ۲۸ هکتار مساحت دارد مکانی مناسب برای راهپیمایی و دریاچه آن در صورت صدور اجازه توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست، موقعیتی خوب برای شنا و ماهیگیری است.

اطراف این دریاچه در ماه اردیبهشت مملو از شقایق می‌شود که بر زیبایی‌های این منطقه می‌افزاید. ابرهای دور دماوند اگر اجازه دهند، لار بهترین مکان برای دیدن چهره زیبای بام ایران و عکاسی از آن است.

• نوع جاذبه: طبیعی – تفریحی
• زمان پیشنهادی برای سفر: تمام فصول
• موقعیت: ۸۰ کیلومتری شمال شرقی تهران و ۱۰۰ کیلومتری آمل
• مسیر دسترسی:  جاده هراز – پلور – جاده آسفالته سد لار – کمردشت.

جاذبه‌های پیرامونی

• امامزاده هاشم– آدرس : جاده هراز ۷ کیلومتر بعد از آبعلی
• آبگرم لاریجان – آدرس : جاده هراز ۷۲ کیلومتری آمل، روستای لاریجان
• غار و آبگرم اسک – آدرس : ۱۳ کیلومتری پلور (راه شنی)

آبشار شاهاندشت 

• 

آبشار شاهاندشت با ارتفاع تقریبی ۵۰ متر یکی از بزرگ‌ترین آبشارهای استان مازندران به شمار می‌رود. در حاشیه جاده و رودخانه‌ی هراز، این آبشار پر آب و عظیم خودنمائی می‌کند. 

جاده فرعی منشعب از جاده هراز تا آبشار مذکور تقزیبا ۱۰ دقیقه فاصله دارد و بعد از خاتمه جاده، از روستای شاهاندشت ۱۵ دقیقه پیاده‌روی دارد.

شاهاندشت در منطقه آمل یکی از آبشارهایی است که مناظر کم‌نظیر می‌آفریند و سالانه گردشگران زیادی را جذب می‌کند.

• نوع جاذبه: طبیعی – تفریحی
• زمان پیشنهادی برای سفر: تمام فصول
• موقعیت: ۶۵ کیلومتری شهر آمل در جاده هراز و در ارتفاعات مشرف به روستای زیبا و ییلاقی شاهاندشت

جاذبه‌های پیرامونی

• قلعه ملک بهمن – آدرس : مشرف به روستای شاهاندشت
• نقش برجسته ناصرالدین‌شاه (شکل شاه) – آدرس : جاده هراز ۶۰ کیلومتری آمل، پشت تونل وانا)
• آبگرم لاریجان – جاده هراز ۷۲ کیلومتری آمل، روستای لاریجان

پل معلق 

• 

پل معلق یکی از بناهای باشکوه و ارزشمند توریستی شهر آمل محسوب می‌شود که در نزدیکی پل دوازده پله واقع شده است و به‌این‌علت آن را پل معلق می‌خوانند که اگر پایه‌های زیرین آن براثر سیل تخریب شود کمان‌های بالایی آن را نگه می‌دارند.

ساخت پل معلق آمل را مهندسان آلمانی در سال ۱۳۱۴ شروع و در اواخر ۱۳۱۵ به پایان رساندند. این پل آهنی که به صورت یک معماری ایرانی است، بر روی رود هراز احداث گردیده  و ۱۸۰ متر طول، ۸۰ متر عرض و از کف رودخانه ۶ متر ارتفاع دارد.

در کنار  و زیر این پل در فضایی باز پارک بزرگ شهر واقع شده که محل اسکان مسافران و تفریح گردشگران شده است و از نظر حمل و نقل هم مکانی برای مسافران و گردشگران  تعبیه شده که می‌خوانند وسایل نقلیه خود را در پارکینگ پارک نموده و در آرامش کامل باشند. همچنین هتل شهرداری آمل هم در کنار این پل‌ها قرار دارد.

• نوع جاذبه: تاریخی
• قدمت (دوره تاریخی): سال ۱۳۱۵ شمسی
• زمان پیشنهادی برای سفر: تمام فصول
• ثبت در فهرست آثار ملی: به شماره ۱۵۲۴ مورخ ۱۳۵۳/۱۲/۳
• موقعیت: مرکز شهر آمل

از دیگر جاذبه‌های گردشگری این شهرستان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سیاه بیشه
• دریاچه سد لار
• غار اسک
• آبگرم اسک و استراباکوه
• آب سرد معدنی آمولو
• آب گرم بائیجان
• آبگرم لاریجان
• پارک جنگلی میرزا کوچک خان
• پارک دهکده طلایی
• مقبره میر بزرگ
• قلعه بهمن
• پل دروازه چشمه
• شکل شاه ( جاده هراز )
• دخمه های سنگی (کافر کلی) رینه راه باستانی تنگه بند بریده و تصویر حجاری‌شده شاه و یاران او بر سنگ
• کاروانسرای گمبوج
• قلعه ملک بهمن